شنبه 17 شهریور 1397

زندگی نامه حضرت آیت الله موسوی جزایری (دام ظله)

زندگی نامه حضرت آیت الله موسوی جزایری (دام ظله)

توجه : لینک کتاب زندگینامه فقیه بزرگوار به صورت پی دی اف در انتهای صفحه قرار گرفته است .

حضرت آیت اللّٰه سید محمد علی موسوی جزایری (دام ظله) به سال 1322 شمسی -به روایت شناسنامه- درشهرستان شوشتر دیده به جهان گشودند. پدر ایشان مرحوم آيت اللّٰه آقا سيّد محمد موسوى جزائرى از علماى وارسته و مورد احترام مردم متدین و دینمدار شوشتر و در بين خواص و اهل فضل مورد توجّه و احترام بودند. مرحوم آقا سید محمّد همواره به تدريس و تربيت طلّاب مشغول بودند. از ويژگى هاى شخصیتی ایشان یکی مناعت طبع ایشان در زندگى شخصى و دیگر تعصّب خاصّى بود که نسبت به فرهنگ ملّى و اسلامى داشتند. ایشان خلاف شرع و منكر را تحمّل نمى كردند و از تقليد عادات و فرهنگ بيگانه بسيار متنفّر بودند لذا از ابتدای قيام حضرت امام خمینی(ره) و روحانيّت در سال 1342شمسى به این حرکت اجتماعی و دینی پیوستند و در این راستا خدمات ارزشمندی را به مردم و مؤمنین شهرستان شوشتر ارائه کردند. به يقين روحيّات آن مرد بزرگ، در پیوستگی و ارادت فرزندان این نهضت نسبت به حضرت امام(ره) و انقلاب اسلامى تأثير بسزایی داشته است.

از تألیفات مرحوم آقا سید محمّد موسوی جزایری ، رساله اى فقهی در فروع علم اجمالى و كتابى فارسى به نام "با محرمان راز" و کتاب طریق السعاده در 2 مجلد به زیور چاپ آراسته گردیده است.والده گرامی حضرت آیت اللّٰه جزایری، سبیّه مرحوم آیت اللّٰه آقا سيّد مهدى آل طيّب ـ كه از مراجع عصر خود بودـ مى باشند.

اجداد حضرت آیت اللّٰه سید محمد علی موسوی جزایری از جدّ اعلی ایشان محدث نامی آیت اللّٰه سيّد نعمت اللّٰه جزائرى رحمه اللّٰه علیه تا کنون همگی در كسوت روحانيّت و ازعالمان و خادمان شريعت محمدى صلّى اللّٰه عليه و آله و سلّم و مکتب امام صادق علیه السلام بوده اند که شخصیتهای برجسته علمی و اجتماعی و دینی مؤثری را به جامعه معرفی و خدمات ارزنده ای را در راه تبلیغ و ترویج دین انجام داده اند.

 

 

دوران تحصیل

 دوران تحصيل حضرت آیت اللّٰه سید محمد علی موسوی جزایری(دام ظله) به چهار بخش تقسیم می گردد که شامل:

-دوره تحصیلات ابتدايى

-دوره تحصیل مقدمات و سطح و بخشی از خارج فقه و اصول در حوزه علميّه شوشتر

-دوره هجرت و تحصیل درس خارج در حوزه علمیه نجف و حوزه علمیه قم  می گردد.

دوره تحصیلات ابتدايى:

سید محمد علی در شش سالگی، تحصیلات خود را از مکتب خانه حقانی آغاز کرد. دروس آن مکتب خانه، ترکیبی از معلومات قدیم و جدید بود و ظرف شش یا هفت سال معلومات خوبى به ويژه در زمينه ادبيّات فارسى و عربی و مقداری انگلیسی ،  رسم الخطّ ، انشاء ، رياضيات ، قرآن و مسائل دينى نصیب محصلان می نمود.

 

دوره تحصیل مقدمات و سطح و بخشی از خارج فقه و اصول در حوزه علميّه شوشتر:

وی پس از پایان آن دوره ، به حوزه علمیه شوشتر رفته و مقدمات را نزد پدر و نیز دایی بزرگوار خود آیتاللّٰه سید محمدحسن آل طیب و گاهى كه براى مرحوم والد مانعى پيش مى آمد نزد علامه حاج شیخ محمد تقی شوشتری، صاحب "قاموس الرجال" خواندند.هنوز مقدمات را تمام نکرده بودند که در سفری به مشهد، در حرم حضرت ثامن الحجج علیهالسّلام به دست پدر بزرگوارشان ، معمّم گردیدند و به این مناسبت جشن مختصرى در منزل مرجع فقيد آیت اللّٰه العظمی میلانی -كه با مرحوم والد ایشان صميميّت خاصّى داشتند و اضافه بر آن نسبتى هم با سادات جزائرى داشتند- برگزار گرديد. هنوز متأهل نشده بودند که به امامت مسجد جزایری شوشتر دعوت شدند.

دوره هجرت و تحصیل دروس خارج فقه و اصول در حوزه علمیه نجف اشرف:

ایشان دوره مقدمات، سطح و مقداری از خارج را در شوشتر گذراند آن گاه برای تکمیل تحصیلات، به نجف اشرف مهاجرت نمود و در آنجا از محضر اساتید خود حضرت آیت اللّٰه العظمی امام خمینی (ره) و حضرت آیت اللّٰه سید ابوالقاسم خویی و آقا سید محمد روحانی و سید محمد جعفر مروج نهایت بهره را برد و در ایام کسب علم از مباحثات و مراودات علمی با آیات عظام:  سید علی بهشتی ، سید محمدباقر صدر ، سید علی سیستانی ، میرزا علی غروی تبریزی نیز بهره گرفت. هم مُباحث اصلی و رسمی ایشان در نجف اشرف شهید سید عبدالصاحب حکیم فرزند مرجع عالیقدر شیعه در  نجف ، حضرت آیت اللّٰه سید محسن حکیم رحمه اللّٰه علیه بود که در نهایت بدست دژخیمان بعثی به فیض شهادت نائل آمدند. مدت زیادی از ورود ایشان به نجف اشرف نگذشته بود که بعثیها کودتا کرده و حکومت را به دست گرفتند و پس از تثبیت قدرتِ خود ، تعرض به حریم حوزه علمیه را آغاز نمودند . پس از عکس العمل شدید مراجع به ویژه آیتاللّٰه سید محسن حکیم رحمه اللّٰه علیه و با مقاومت مراجع و روحانیت ، بعثی ها عقب نشینی نمودند و تا مدتی نیز آرامش بر فضای نجف اشرف حاکم بود ولی سرانجام در اواخر سال ۱۳۵۰ شمسی بعثی ها با توطئه ای جدید ، همه ایرانیان مقیم عتبات عالیات را از کشور عراق تبعید کردند که سید محمدعلی نیز از جمله آنان بود و بدینگونه مقدر شد تا ایشان به وطن مراجعت و ادامه تحصیلات را در ایران پیگیری نمایند و از فضای علمی حوزه علمیه قم بهره ببرند و بدینگونه ایشان هم از محضر اساتید برجسته حوزه علمیه نجف اشرف بهره گرفت و هم اساتید برجسته حوزه علمیه قم را درک نمود .

 

دوره بازگشت و ادامه دروس خارج فقه و اصول در حوزه علمیه قم:

وی پس از بازگشت به ایران وارد حوزه علمیه قم گردیند و از محضر عالمان نامداری همچون حضرت آیت اللّٰه محمدعلی اراکی  (رحمه اللّٰه علیه) و حضرت آیت اللّٰه حسین وحید خراسانی(حفظه اللّٰه)  استفاده بردند و با توجه به بهره علمی که پیش از این از حوزه علمیه نجف برده بودند  در زمان کوتاهی در بین طلاب فاضل درس خارج مراجع نامبرده ، بعنوان یکی از شاگردان ارشد این حلقه های علمی شناخته شدند.

 

اجتهاد و مرتبه علمی:

حضرت آیت اللّٰه جزایری در سفر حج در سال 1372شمسی با حضرت آیت اللّٰه سبحانی همسفر و هم اتاق میگردند که مجالست و هم نشینی این دو عالم جلیل القدر موجب انجام مباحثات علمی مفصلی میان آنان می شود. پس از انجام این مباحثات حضرت آیت اللّٰه سبحانی با ابراز تعجب از مرتبه علمی و عمق فقهی ایشان بیان میدارند که بنده به این میزان از غنای علمی حضرتعالی مطلع نبودم و لذا به مقام علمی ایشان معتقد میگردند. همین امر باعث میگردد در مراجعت از سفر حج حضرت آیت اللّٰه سبحانی نزد مراجع دیگر از فضل علمی حضرت آیت اللّٰه جزایری سخن به میان آورند. شناخت و مراوده علمی این مراجع با ایشان باعث شد که در نهایت علاوه بر خود حضرت آیت اللّٰه سبحانی ، حضرات آیات و مراجع تقلید آقایان صافی گلپایگانی و مکارم شیرازی و فاضل لنکرانی به تصدیق کتبی اجتهاد مطلق برای معظم له مبادرت ورزند.لازم به ذکر است که حضرت آیت اللّٰه جزایری در سال 1353شمسی یعنی حدود 50 سال پیش از این و حدود 20 سال قبل از این سفر حج ، اجازه اجتهاد خود را از دایی مکرمشان مرحوم  آیتاللّٰه سید محمدحسن آل طیب و پدر بزرگوارشان مرحوم آيت اللّٰه آقا سيّد محمد موسوى جزائرى دریافت کرده بود.

 

هجرت از قم به اهواز

دوران اقامت ایشان در قم کوتاه و از حدود سالهای 1350 تا 1353 شمسی بطول انجامید و در نهایت با کفایت شرکت در دروس عالی حوزوی ، وی برای هجرت از قم و پرداختن به امور تبلیغی آماده می گردد. در این بین مؤمنین شهرستان اهواز با مراجعه به مرحوم والد ایشان درخواستی مبنی بر معرفی امام جماعت برای مسجد جزایری اهواز را بیان میدارند و از آنجایی که بنیانگدار و بانی این مسجد یکی از سادات جزایری بوده و بنابر سنت ، ائمه  جماعت این مسجد از میان روحانیون و اهل علم از خاندان سادات جزایری انتخاب می شدند ، مرحوم والد ایشان ،  حضرت آیت اللّٰه جزایری را دعوت به پذیرش وظیفه امام جماعتی مسجد جزایری اهواز می نمایند و به این شکل مقدمات هجرت از قم و آغاز دوران جدی تبلیغ برای ایشان فراهم میگردد گو اینکه ایشان پیش از این نیز در دوران تحصیل در شوشتر به امور تبلیغ و انجام سفرهای تبلیغی در شهرستان شوشتر و روستاهای آن و همچنین شهرهای دیگر همچون تهران ، اهواز و مسجد سلیمان و غیره می پرداختند.

 

 

 

آغاز دوران تبلیغ در اهواز

 همانگونه که اشاره گردید ایشان پس از هجرت از قم و رفتن به اهواز ، امام جماعت مسجد جزایری اهواز شدند . این مسجد بعد از حضور ایشان کانون فعالیتهای انقلابی شد و نقش محوری و منحصر بفرد و مهمی در مبارزات انقلاب و پس از آن در جنگ و توسعه امور تبلیغی و تحول در امور فرهنگی استان ایفا نمود.  در ابتدا ایشان بجز مسئولیت امامت جماعت مسجد و رسیدگی به امور شرعی مؤمنین ، به تدریس و تربیتِ تنی چند از طلاب و علاقمندان و ایراد سخنرانی در مناسبتها  و رفتن به منبر می پرداختند ولی پس از چندی با توجه به خلأ معنوی موجود و نیاز جامعه به ویژه نسل جوان ، مبادرت به تأسیس کتابخانهای در مسجد و تشکیل جلسات اعتقادی، تفسیری و اقتصاد اسلامی نمودند و از این طریق ارتباط ویژه ای با علاقمندان به مباحث دینی خصوصاً نسل نوخواه و نواندیش و متدینین جوان برقرار نمودند و رفته رفته مسجد جزایری را به پایگاه جوانان مذهبی و مبارز و انقلابی تبدیل نمودند.

حضرت آیت اللّٰه موسوی جزایریِ جوان از طریق آیتاللّٰه پسندیده که در آن زمان وکیل تام الاختیار حضرت امام رحمهاللّٰهعلیه در قم بودند ، نمایندگی حضرت امام رحمةاللّٰهعلیه در امور حسبیه و وجوهات شرعیه را نیز به عهده گرفتند.

آخرین‌ها
پايگاه اطلاع رسانی دفتر زعیم حوزه های علمیه استان خوزستان حضرت آيت الله سید محمد علی موسوی جزایری (مد‌ظله‌العالی)